آب معدنی یکی از نوشیدنیهای پرطرفدار در هر کشوری است. درواقع افراد دوست دارند که همیشه به آب سالم و تازه دسترسی داشته باشند و آب معدنی این امکان را برای آنها فراهم کرده است. در کشور ما که بعضی از شهرها با مشکل کمآبی یا نبود آب سالم مواجه هستند، تولید آب معدنی حیاتیتر است و در صورت کیفیت بالا فروش خوبی را تجربه خواهد کرد. بهعلاوه اکنون بخشی از نیاز آب معدنی در کشور از طریق واردات تامین میشود. به همین دلیل تعداد افرادی که به دنبال راهاندازی کارخانه آب معدنی هستند، بسیار زیاد است.
بدون شک زمانی که آب معدنی کیفیت و طعم خوبی نداشته باشد، مشتری هم نخواهد داشت. به همین دلیل بهتر است در همان ابتدای کار فکر آینده را بکنید و با خرید تجهیزات کاربردی و مواد اولیه باکیفیت، محصول خوبی تولید کرده و برند خود را بهعنوان برندی خوب به مردم بشناسانید. در این مطلب تلاش کردهایم راهنمایی کامل و جامعی در خصوص هزینه راهاندازی کارخانه آب معدنی و ثبت مجوزهای لازم را به شما ارائه دهیم. پیشنهاد میکنیم که قبل از اینکه برای راهاندازی کارخانه آب معدنی اقدام کنید، این مقاله را بخوانید تا با دیدی باز به سراغ راهاندازی کسبوکار جدید خود بروید.
ماشینآلات موردنیاز در کارخانه آب معدنی
پیش از اینکه برای خرید ماشینآلات و تجهیزات کارخانه آب معدنی اقدام کنید، باید ظرفیت تولید و حجم بطریها را مشخص کنید. معمولا آب معدنی در بطریهای 1.5 و 0.5 لیتری تولید و به بازار عرضه میشود؛ اما بعضی از کارخانههای جدید خلاقیتهایی در تولید بطریها به خرج میدهند تا بتوانند مشتری را جذب کنند. اگر قصد چنین کاری را دارید، باید ابتدا با یک طراح مشورت کنید و پس از آماده شدن طرح بطری، آن را به شرکتهای تولیدکننده بطریها سفارش دهید. طبیعی است که این کار هزینه بیشتی برای شما خواهد داشت اما میتواند یک بازاریابی خوب باشد. پس از آمادهسازی بطریها نیاز به دستگاههای زیر خواهید داشت.
دستگاه تری بلوک
این دستگاه را بهمنظور ردیف کردن، شستشو و پر کردن بطریها و درنهایت بستن درب آنها تهیه کنید. درست است که کارخانههای تولیدکننده بطری آنها را در فرایندی بهداشتی تولید و عرضه میکنند؛ اما در طول فرایند انتقال به کارخانه شما یا قرار گرفتن در انبار برای وارد شدن به خط تولید، ممکن است آلودگیهایی روی آنها قرار گرفته باشد. با استفاده از این دستگاه آلودگیها را از بین میبرید و درب بطریها نیز با دقت بستهشده و پلمپ میشود.
از دستگاه تری بلوک میتوان بهمنظور پر کردن بطریها نیز استفاده کرد. برای این کار دستگاه باید بهخوبی کالیبره شود تا بتواند در همه بطریها مقدار دقیقی از آب را بریزد. بهعلاوه این دستگاه باید آب را دقیقا در داخل بطریها بریزد تا آب به دیگر قسمتهای خود دستگاه یا کارخانه نفوذ نکند. نکته دیگر اینکه این دستگاه بطریها را کاملا ردیف میکند تا بهدرستی در زیر بخشهای پرکننده قرار بگیرند و فرایند تولید را با مشکل مواجه نکنند.
لیبل زن
وظیفه این دستگاه چسباندن لیبل مخصوص آب معدنی بر روی آن است. در این لیبل نام و لوگوی برند شما، ترکیبات آب معدنی، آدرس کارخانه و دیگر اطلاعات مربوط به آب معدنی درج شدهاند. نوشتههای روی این لیبلها برای همه بطریها یکسان است؛ بنابراین میتوانید آنها را به یک کارگاه تولید لیبل سفارش دهید تا نیازی به خرید دستگاههای چاپ و تولید لیبل نداشته باشید.
جت پرینتر
این دستگاه برای چاپ تاریخ تولید و انقضا و قیمت روی بستهبندی آب معدنی خریداری میشود. دقت این دستگاه باید بالا باشد و همواره کالیبره شود تا تاریخ دقیق را روی بطری وارد کند.
باد کن بطری
بطریهایی که از کارخانههای بطریسازی وارد میشوند، بهصورت فشرده هستند. این کار را برای حمل راحتتر بطریها و اشغال فضای کمتر در زمان نگهداری از آنها انجام میدهند؛ بنابراین قبل از پر کردن بطریها لازم است با استفاده از دستگاه باد کن بطری آنها را باد کرده و به اندازه مناسبی برسانید.
شیرینگ پک تونلی
شیرینگ پک تونلی دستگاهی است که آب معدنیهای تولیدشده را در بستههای 6 تایی یا 12 تایی قرار میدهد. برای بستهبندی آب معدنیهای تولیدی با این دستگاه نیازی به نیروی انسانی نیست. چراکه دستگاه بهصورت کاملا اتوماتیک بطریها را فرم داده و آنها را در زمان کوتاهی بستهبندی و نایلون کشی میکند.
نوارهای نقاله
نوارهای نقاله در طول کارخانه گسترده میشوند تا فرایند اتوماتیک تولید آب معدنی را سرعت ببخشند. این نوارها میان دستگاههای مختلف قرار میگیرند، بطریها را در محل موردنظر قرار میدهند و درنهایت آنها را برای بارگیری ارسال میکنند.
دستگاههای تصفیه آب
یکی از مهمترین مراحل در تولید آب معدنی، خارج کردن آب از چشمهها و دریاچهها و تصفیه آن است. دقت در خرید دستگاههای مربوط به این بخش بسیار مهم است. چراکه وجود یک آلودگی یا میکروب در آب میتواند کل کارخانه شما را زیر سوال ببرد. برای تصفیه آب از دستگاه اشعه UV و ازن زن استفاده میشود. همچنین دستگاه تصفیه آب RO نیز به کار خواهد آمد. بهمنظور استخراج آب از چشمهها و دریاچهها نیز باید دستگاههای مخصوصی که به محیطزیست صدمه نزنند، خریداری شود.
مخازن نگهداری
بدون شک شما نمیتوانید بلافاصله پس از تولید همه محصولات خود را به فروش برسانید؛ بنابراین نیاز به مخازنی دارید که محصولات را در شرایطی مناسب نگهداری کنید و سپس آنها را به دست مشتریان برسانید. ظرفیت این مخازن باید با توجه به حجم تولید شما تعیین شود. همچنین دمای آنها باید بهطور مرتب کنترل شود تا محصولات آسیب نبینند. بهعلاوه دیوارهای مخازن باید بهخوبی عایقبندی شوند تا امکان نفوذ آلودگی به محیط وجود نداشته باشد.
توجه داشته باشید که مخازن نگهداری تنها شامل مخازن مربوط به نگهداری بطریها نیست. آب واردشده از سرچشمهها نیز باید قبل و بعد از تصفیه در مخازن مناسبی نگهداری شود. این مخازن باید ظرفیت کافی برای نگهداری آب را داشته باشند. بهعلاوه آب نباید برای مدتی طولانی در آنها باقی بماند. چراکه این موضوع باعث شروع فرایند تولید میکروب و انگل در آب راکد خواهد شد. مخزنهای نگهداری آب باید بر اساس اصول استاندارد ساختهشده و از آلودگیهای محیطی و شیمیایی نیز دور باشند.
تاسیسات آزمایشگاهی
بهطورکلی برای تولید هر محصول خوراکی، وجود یک آزمایشگاه مجهز یکی از مهمترین مسائل است. کارخانه تولید آب معدنی نیز از این قاعده مستثنا نیست. در این کارخانه باید آب ورودی به کارخانه مورد آزمایش قرار گیرد تا مواد موردنیاز برای تصفیه آن و از بین بردن انگلها و میکروبها بهدرستی انتخاب شوند. همچنین پس از تصفیه نیز لازم است که آب بررسی شود تا مطمئن شویم که همه آلودگیهای آن از بین رفتهاند و برای نوشیدن مناسب است.
تجهیزات انتقال
پس از تکمیل فرایند تولید و بستهبندی محصولات، شما نیاز به افرادی دارید که محصولاتتان را به شهرهای مختلف ببرند؛ بنابراین باید به فکر تهیه ماشینهای مناسب برای انتقال آب معدنیها نیز باشید. توجه کنید که قرار نیست این ماشینها را خودتان بخرید و آنها را در اختیار رانندهها قرار دهید. میتوانید افرادی که دارای ماشینی با شرایط بهداشتی و نگهداری موردنظر شما هستند را استخدام کنید. بهاینترتیب تنها کافی است حقوق این افراد و هزینههای نگهداری ماشین آنها را پرداخت کنید.
برای خرید ماشینآلات و تجهیزات چقدر هزینه کنیم؟
هزینه خرید ماشینآلات و تجهیزات موردنیاز به عواملی همچون حجم تولید، سرعت دستگاه، نو یا دستدوم بودن آن و قیمت ارز بستگی دارد. خوشبختانه در زمینه تولید ماشینآلات و تجهیزات کارخانه آب معدنی، شرکتهای داخلی پیشرفت خوبی داشتهاند و شما میتوانید دستگاههای تولیدی این برندها را با قیمت مناسبی تهیه کنید. بهمنظور کاهش هزینههای خرید دستگاه میتوانید از دستگاههای دستدوم استفاده کنید. نکته مهم این است که مطمئن باشید این دستگاهها سالم هستند و برای مدتی طولانی کار میکنند.
برای خرید بهترین ماشینآلات و تجهیزات، حتما با یک فرد متخصص مشورت کنید. بهعلاوه در شروع کار بهتر است دستگاههایی با ظرفیت کمتر را خریداری کنید که هم نیاز به اجاره یا خرید محل بزرگی نباشید و هم بخش زیادی از سرمایه خود را صرف خرید دستگاهها نکنید. توجه داشته باشید که بهتر است دستگاههای تماماتوماتیک را خریداری کنید که نیازی به دخالت نیروی انسانی ندارند. این دستگاهها کمی گرانتر هستند اما بهداشت محصولات شما را تضمین میکنند.
نکته دیگر این است که انتخاب ظرفیت خیلی پایین شما را به سوددهی نمیرساند. معمولا کارشناسان توصیه میکنند که کار را با ظرفیت 4000 بطری در ساعت شروع کنید. البته این ظرفیت نیز نمیتواند شما را به سود قطعی برساند و مدتی پس از شروع کار بهتر است آن را به 10000 بطری در ساعت برسانید. البته توجه داشته باشید که برداشتن لقمه بزرگتر از دهان نیز میتواند آسیبزننده باشد و باید متناسب با فضایی که در اختیار دارید و سرمایهای که برای این کار اختصاص دادهاید، کارخانه را راهاندازی کنید.
هزینههای استقرار و راهاندازی ماشینآلات
راهاندازی و کالیبراسیون دستگاههای کارخانه آب معدنی کاری تخصصی و حساس است. چراکه یک اشتباه کوچک در اتصال منابع تغذیه دستگاهها ممکن است به کل خط تولید آسیب برساند؛ بنابراین حتما از شخصی متخصص برای راهاندازی دستگاهها کمک بگیرید. اگر دستگاههای نو خریداری میکنید، معمولا هزینههای راهاندازی و نصب آنها بسیار کمتر خواهد بود. چراکه کارخانهها معمولا افراد متخصص را برای نصب دستگاه میفرستند که با کمترین هزینه یا حتی بهصورت رایگان دستگاهها را برای شما مستقر میکنند.
در صورت خرید ماشینآلات دستدوم میتوانید با کسانی که تجربه راهاندازی کارخانه آب معدنی را داشتهاند کمک بگیرید و از آنها بخواهید سرویسکار خود را به شما معرفی کند. این شخص قابلاطمینان است و میداند که چگونه باید دستگاهها را راهاندازی کند. اگر از دستگاههای وارداتی استفاده میکنید نیز باید از متخصص شرکت مربوط یا نمایندگیهای آن برای استقرار و راهاندازی دستگاه کمک بگیرید. درهرحال توجه داشته باشید که صرفا به دلیل ارزان بودن یک سرویسکار را انتخاب نکنید. چراکه نحوه استقرار و راهاندازی دستگاهها در طول عمر آنها و دقت تولید دستگاهها موثر است.
مجوزهای لازم و هزینههای آنها
برای راهاندازی هر کارخانهای در کشور باید از نهاد مربوط مجوزهای لازم را دریافت کنید. این مجوزها نشان میدهد که شما مجاز به فعالیت در این حوزه هستید و استانداردهای لازم را برای محصول خود به دست آوردهاید. درنتیجه میتوانید محصول خود را در کشور بفروشید و حتی آن را به کشورهای دیگر نیز صادر کنید. در ادامه این بخش درباره مجوزهای لازم برای احداث کارخانه تولید آب معدنی توضیح خواهیم داد.
دریافت استانداردهای آب آشامیدنی
در کشور ما سه استاندارد 2591، 2441 و 2606 برای احداث کارخانه آب معدنی تعریف شده است. این استانداردها شامل استانداردهای مربوط به ویژگیهای آب معدنی طبیعی و قابل شرب و آییننامههای بهرهبرداری از آبهای طبیعی و تولید آب معدنی میشود. برای دریافت این استانداردها باید محصول نهایی خود را برای آزمایش بفرستید تا پس از اطمینان از سلامت آن به شما مجوزهای لازم داده شود.
مجوزهای بهداشتی
ازآنجاییکه شما قصد تولید یک محصول خوراکی را دارید، باید مجوزهای بهداشتی مربوط به آن را دریافت کنید. این مجوزها برای تایید محل کارخانه، تایید بطریها و برچسبهای مورداستفاده، تایید بهداشت دستگاهها، مواد افزودنی به آب برای تصفیه و ضدعفونی و تایید فرایند بستهبندی و پلمپ بستهها صادر میشود. برای دریافت این مجوزها باید به سازمانهای بهداشتی نزدیک به محل احداث کارخانه و درنهایت به وزارت بهداشت مراجعه کنید.
مجوز فعالیت
مجوز فعالیت بسیار گسترده است و شامل مجوز تاسیس کارخانه، پروانه بهرهبرداری، پروانه ساخت کارخانه، جواز کسب، کارت بازرگانی و گواهی فعالیت از نهادهای مربوط میشود. این مجموعه مجوزها را باید از وزارتخانههای بهداشت و صنعت، معدن و تجارت دریافت کنید. همچنین برخی اختیارات برای اعطای مجوز به سازمان حمایت از مصرفکنندگان و دیگر سازمانهای ذیربط نیز داده شده است.
ثبت علامت تجاری
بر اساس قانون ثبت نشان تجاری برای راهاندازی کارخانه آب معدنی ضروری است؛ بنابراین شما باید نام تجاری موردنظر خود به همراه لوگوی طراحیشده را به اتحادیه مربوط برده و در آنجا ثبت کنید. برای این کار باید مجوز فعالیت و اظهارنامه مالیاتی را دریافت کرده باشید.
مجوز حملونقل
این مجوز مربوط به ارسال کالاهای شما به شهرهای مختلف کشور میشود. درواقع ماشینهای انتقال محصولات شما باید مجوز تردد در سطح کشور با نام و برند تجاری شما را داشته باشند. بهعلاوه اگر قصد صادرات محصول خود را دارید نیز باید مجوزهای حمل کالا به خارج از کشور را دریافت کنید. البته برای صادرات تنها مجوز حمل کافی نیست و محصول شما باید از امتحانهای مربوط به آب معدنی و مواد خوراکی در کشور مقصد سربلند بیرون آمده و استانداردهای آن را دریافت کرده باشد. تلاش برای دریافت استانداردهای جهانی ایزو به صادرات محصول شما کمک بزرگی خواهد کرد؛ اما بهتر است به این موضوع بعد از شروع کار و پیدا کردن بازار داخلی فکر کنید.
هزینههای مربوط به خرید یا اجاره محل کارخانه
اگر محل مناسبی برای احداث کارخانه ندارید، میتوانید در یکی از شهرکهای صنعتی یک کارگاه کوچک را اجاره کنید یا بخرید. پس از مدتی میتوانید کارگاه را توسعه داده و فضای آن را بزرگتر کنید. با توجه به بالا رفتن قیمت ملک احتمالا هزینههای مربوط به خرید یا اجاره کارخانه بالا خواهد رفت؛ اما راههایی برای کاهش آن وجود دارد. برای کاهش این هزینهها میتوانید شهرهای کوچکتر را برای احداث کارخانه انتخاب کنید. معمولا شهرکهای صنعتی گزینههای بهتری برای اجاره یا خرید هستند. چراکه در آنها تامین آب و برق و گاز موردنیاز کارخانه راحتتر است و امنیت کارخانه نیز بیشتر خواهد بود.
یکی از مهمترین ویژگیهای محل کارخانه آب معدنی، نزدیکی آن به چشمهها است. هرچه کارخانه به سرچشمه آب نزدیکتر باشد، هزینههای ساخت خطوط انتقال آب کمتر خواهد بود. علاوه بر آن سرعت تولید نیز بالاتر میرود و میتوان ظرفیت تولید را بالاتر برد تا زودتر به سوددهی رسید. اگر قصد خرید زمین برای کارخانه را دارید، حتما به این موضوع توجه کنید. اگر میخواهید یک شهرک صنعتی را برای کارخانه خود انتخاب کنید، بهتر است شهرکی را در نظر بگیرید که در نزدیکی آن سرچشمه مناسب برای تامین آب معدنی وجود دارد.
مواد اولیه تولید آب معدنی و هزینههای آنها
همانطور که مشخص است، اولین ماده اولیه برای تولید آب معدنی آب است. این آب باید از سرچشمهها طبیعی به دست آید تا خواص معدنی داشته باشد؛ اما طبیعتا آبی که مستقیما از چشمه وارد کارخانه میشود، قابل شرب نیست و باید آن را به آبی سالم تبدیل کرد. به همین منظور نیاز به مواد دیگری بهعنوان مواد اولیه دارید که در ادامه توضیح میدهیم.
مواد تصفیهکننده و ضدعفونیکننده آب
برای اینکه آب ورودی به کارخانه به آبی تمیز و قابل شرب تبدیل شود، نیاز به مواد تصفیهکننده و ضدعفونیکننده دارید. فیلترهای شنی یکی از این مواد هستند که میتوانند مواد درشت معلق در آب را جدا کرده و آن را به ساختاری یکسان برسانند. پسازآن باید با استفاده از ازن، کلر و دیگر تمیزکنندهها، میکروبها و انگلهای موجود رد آب را از بین برد و آب را تصفیه کرد. در ادامه این کار نیاز به یک بستر کربن اکتیو دارید تا رنگ و بوی غیرطبیعی آب را از بین ببرد و طعم آن را نیز تعدیل کند.
درصورتیکه آب ورودی به کارخانه سختی بالایی داشته باشد، باید با استفاده از ترکیبات مناسب آن را نرم کنید. چراکه نوشیدن آب سخت میتواند به کلیهها و سیستم گوارش انسان آسیب وارد کند. در مرحله نهایی فیلتراسیون و تصفیه آب نیز باید با استفاده از فیلترهای کارتریجی یا پولیشر همه ذرات ریز و معلق در آب را از بین برد تا مطمئن شویم که نوشیدن این آب هیچ مشکلی برای انسان ایجاد نمیکند. بعد از مرحله تصفیه آب نوبت به استریلیزاسیون آن میرسد که با استفاده از اشعه UV همه آلودگیهای میکروبیولوژیکی را از بین میبرد. در همه این مراحل از مواد مشخصی استفاده میشود که شما باید در زمان راهاندازی کارخانه آب معدنی، همه آنها را تهیه کنید.
بطریها
یکی دیگر از مواد اولیه مهم برای کارخانه آب معدنی، بطریها هستند. همانطور که قبلا گفتیم، شما میتوانید به کمک یک طراح بطریهای جذابی بسازید تا مشتری را جذب کنید. بطریهای منحصربهفرد در کنار آب باکیفیت، برند شما را متفاوت خواهد کرد؛ اما اگر قصد ندارید برای شروع این کار را انجام دهید، میتوانید از بطریهای استاندارد 1.5 و 0.5 لیتری استفاده کنید. در حال حاضر در کشور ما کارخانههای آب معدنی از بطریهای PET استفاده میکنند. این بطریها بهصورت فشرده تولیدشده و در کارخانه با استفاده از دستگاههای باد کن به بطری تبدیل میشوند.
در ابتدای کار برای کاهش هزینهها میتوانید بطریها را از کارخانههای تولید بطری خریداری کنید تا نیازی به راهاندازی خط تولید بطری نیز نداشته باشید. توجه کنید که بطریها باید با استفاده از مواد استاندارد تهیه شده باشند تا ترکیبات اضافهای را به آب وارد نکنند. بهعلاوه درب بطریها نیز باید بسیار باکیفیت باشد تا بهخوبی پلمپ شود و در طول فرایند تولید، انتقال و فروش آسیب نبیند؛ بنابراین بهتر است بطری را از کارخانههای معتبر تهیه کنید. چراکه کیفیت آن بر روی کیفیت آب معدنی تاثیر زیادی خواهد داشت.
برچسبهای محصول
همانطور که میدانید هر آب معدنی دارای یک برچسب یا لیبل مخصوص است. معمولا یک طراح این برچسب را طراحی میکند و شما باید طرح موردنظر را برای چاپ به کارگاههای موردنظر ببرید. توجه کنید که این برچسبها نیز یکی از مهمترین مواد اولیه تولید آب معدنی هستند. چراکه برند شما را معرفی میکنند و خلاقیت در طراحی آنها نیز میتواند به جذب مشتری کمک کند. برچسبها باید در اندازههای استاندارد تولید شوند و بهخوبی به بدنه بطری بچسبند.
سخن پایانی
با توجه به افزایش مصرف آب معدنی، افراد زیادی تمایل به احداث کارخانه آب معدنی دارند. نکته مهم این است که این افراد باید بدانند که برای شروع کار نیاز به چه میزان سرمایهای دارند و باید چه دستگاهها و موادی را تهیه کنند. در این مطلب مهمترین ماشینآلات، تجهیزات و مواد اولیه برای راهاندازی کارخانه آب معدنی را به شما معرفی کردیم. بدیهی است که تعیین سرمایه اولیه موردنیاز برای این کار به قیمت روز تجهیزات و مواد اولیه بستگی دارد. شما میتوانید تجهیزات معرفیشده در این مطلب را در لیستی بنویسید و با توجه به قیمت آنها و هزینه اجاره یا خرید ملک در شهر خود، سرمایه اولیه برای شروع این کار را تعیین کنید.