وبلاگ گروه املاک صنعتی سوله بانک جامع اطلاعاتی صنایع کشور
با افزایش محبوبیت غذاهای فست فود، سوسیس و کالباس به یکی از اجزای اصلی در سبد خرید خانواده‌های ایرانی تبدیل شده است. این دو ماده غذایی محبوب و خوشمزه در اکثر غذاهای فست فودی استفاده می‌شوند و خودشان نیز می‌توانند به‌عنوان یک وعده غذایی کامل به کار روند. همین محبوبیت و کاربرد فراوان باعث شده است که اکنون تولید سوسیس کالباس یکی از مشاغل پردرآمد و سودآور باشد که افراد زیادی به دنبال راه‌اندازی آن هستند.
یکی از موارد مهمی که قبل از راه‌اندازی هر کسب‌وکاری باید در نظر گرفته شود، هزینه‌های آن است. اینکه این کسب‌وکار به چه میزان سرمایه اولیه نیاز دارد و برای راه‌اندازی آن باید چه‌کار کرد؟ ماشین‌آلات موردنیاز آن چیست و شرایط کارخانه آن چگونه باید باشد؟ همه این موارد سوالاتی هستند که پیش از راه‌اندازی هر کسب‌وکاری باید پاسخ آن را بدانید. چراکه با دانستن پاسخ این سوالات می‌توانید توانایی‌های خود را ارزیابی کنید و تا حدود زیادی زیروبم کار را بسنجید. به دلیل محبوبیت فراوان سوسیس کالباس و محصولات مشابه آن‌ها، در این مطلب قدم به یک کارخانه سوسیس کالباس گذاشته‌ایم تا ببینیم برای راه‌اندازی این کارخانه چقدر باید هزینه کنیم؟
ماشین‌آلات و تجهیزات کارخانه سوسیس کالباس چیست؟
یکی از مهم‌ترین مواردی که در زمان راه‌اندازی کارخانه سوسیس کالباس باید در نظر داشته باشید، تهیه ماشین‌آلات و تجهیزات موردنیاز است. شما باید بدانید که مراحل تولید این محصولات غذایی چگونه است و در هر مرحله چه دستگاه‌هایی استفاده می‌شوند. در ادامه این بخش مراحل تولید سوسیس کالباس و دستگاه‌های موردنیاز برای هر مرحله را بیان می‌کنیم.
آماده‌سازی گوشت برای چرخ کردن
یکی از نکات مهم در فرایند تولید سوسیس کالباس این است که گوشت باید کاملا بدون استخوان و خالص باشد. چراکه استخوان‌های موجود در گوشت ممکن است در دستگاه چرخ کن یا مخلوط‌کن گیر کرده و به آن آسیب بزنند. به‌علاوه وجود استخوان در محصول نهایی اصلا جالب نیست. به همین دلیل در اولین مرحله باید با استفاده از دستگاه سپراتور یا بادر استخوان‌ها کاملا جدا شوند. در این دستگاه استخوان‌ها و دیگر ضایعات گوشت از یک سمت و گوشت خالص از سمت دیگر خارج‌شده و برای چرخ شدن آماده می‌شوند.
چرخ کردن گوشت
در این مرحله نیاز به چرخ‌گوشت‌های بزرگی دارید که گوشت‌های خالص را دریافت کرده و آن‌ها را کاملا یکدست و به اندازه چرخ کند. این چرخ‌گوشت‌ها باید ظرفیت کافی برای چرخ کردن حجم زیادی از گوشت را داشته باشند و بتوانند همه اجزای آن را بدون گلوله شدن یا له شدن کاملا یکدست چرخ کنند. برای این منظور به چرخ‌گوشت‌های صنعتی نیاز خواهید داشت.
مخلوط کردن مواد اولیه
مواد اولیه شامل گوشت و انواع افزودنی‌ها باید با استفاده از دستگاه تاملر که شبیه به یک همزن بتن است، کاملا مخلوط شوند. این دستگاه دارای یک تیغه بزرگ است که به گوشت ضربه میزند و ضمن ترکیب مناسب و یکدست همه مواد، آن را کاملا ورز می‌دهد. با استفاده از همین دستگاه می‌توان تکه‌های ریز گوشتی را نیز که در کالباس دیده می‌شود، ساخت.
پر کردن و روکش کردن
در مرحله بعد نوبت به استفاده از دستگاه فیلر و کاتر می‌رسد. در این مرحله مواد اولیه از یک سمت و روکش‌ها از سمت دیگر وارد دستگاه می‌شوند. در اکثر کارخانه‌های سوسیس کالباس روکش‌ها به‌صورت آماده تهیه می‌شوند. درواقع کارخانه دیگری لوگوی برند، ترکیبات و دیگر اطلاعات لازم روی بسته‌بندی را بر روی آن چاپ می‌کند و آن را به کارخانه تولید سوسیس کالباس تحویل می‌دهد. فاصله این چاپ‌ها باید با توجه به اندازه سوسیس تعیین شود. در کارخانه‌های بزرگ معمولا این کار با دستگاه‌های مخصوص و به‌صورت موازی با تهیه مواد اولیه انجام می‌شود؛ اما کارگاه‌های کوچک نیازی به دستگاه‌های چاپ روی بسته‌بندی ندارند.
در این مرحله دستگاه فیلر یا پرکن متناسب با اندازه سوسیس یا کالباس، وزن مشخصی از مواد اولیه را برمی‌دارد و آن را به‌صورت استوانه‌ای با قطر مشخص وارد بسته‌بندی می‌کند. دستگاه دیگری ابتدا و انتهای بسته‌بندی را می‌بندد تا امکان پر کردن سوسیس بعدی وجود داشته باشد. توجه کنید که این دستگاه باید بتواند بسته‌بندی را خوب بپیچاند و هوای موجود در آن را به‌طور کامل خارج کند. چراکه وجود یک روزنه کوچک یا کمی هوا در بسته‌بندی باعث کپک زدن سوسیس کالباس خواهد شد.
تاریخ زدن
بعد از اتمام مرحله بسته‌بندی، نوبت به چاپ اطلاعاتی مانند تاریخ تولید، تاریخ انقضا و قیمت بر روی بسته‌بندی می‌رسد. این چاپ‌ها معمولا در خود کارگاه انجام می‌شوند تا کاملا دقیق باشند. دستگاه تاریخ‌زن مانند یک مهر اتوماتیک تاریخ تولید، تاریخ انقضا و قیمت را بر روی بسته‌بندی سوسیس‌ها چاپ می‌کند.
بسته‌بندی و عرضه
بعد از اتمام مراحل تولید سوسیس‌ها، نوبت به عرضه آن به مشتری می‌رسد. در این مرحله بر اساس سفارش‌های دریافتی، سوسیس‌های تولیدشده به تعداد کافی در بسته‌بندی‌های مختلف قرار می‌گیرند و برای ارسال آماده می‌شوند. در این مرحله ممکن است نیاز به یک دستگاه کاتر و کارتن بندی وجود داشته باشد. همچنین باید ماشین‌های یخچال دار با ظرفیت کافی برای انتقال محصولات تولیدی نیز در نظر گرفته شود.
کنترل کیفی
در همه مراحل تولید سوسیس کالباس نیاز به کنترل کیفی وجود دارد. به همین دلیل می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین تجهیزات موردنیاز در کارخانه سوسیس کالباس، تجهیزات آزمایشگاهی است. در آزمایشگاه یک کارخانه سوسیس کالباس باید تجهیزات مناسب برای به دست آوردن بهترین و خوشمزه‌ترین ترکیب مواد غذایی وجود داشته باشد. همچنین تجهیزاتی برای بررسی سلامت گوشت و روکش‌های سوسیس‌ها نیز لازم است. علاوه بر این برای اطمینان از کیفیت محصول نهایی، لازم است که در همه مراحل یک ناظر کیفی بر کیفیت ترکیب مواد و پر کردن بسته‌ها نظارت کند و نمونه‌های تصادفی را برای بررسی کیفی به آزمایشگاه بفرستد.
تجهیزات سردخانه
طبیعتا شما نمی‌توانید همه محصولات تولیدی در یک روز را همان روز به فروش برسانید؛ بنابراین نیاز به مکانی دارید که مواد غذایی تولیدشده را نگهداری کنید. به‌علاوه گوشت‌های خریداری‌شده و دیگر مواد اولیه نیز باید در دمای مناسب در سردخانه نگه داشته شوند. سوسیس و کالباس باید در با دمای زیر صفر نگهداری شوند؛ بنابراین لازم است دستگاه‌های کاهش دما و یخچال‌های بزرگ نگهداری از مواد اولیه و محصولات نهایی نیز خریداری شود.
هزینه خرید ماشین‌آلات و تجهیزات چقدر است؟
نکته مهمی که برای تخمین هزینه خرید ماشین‌آلات و تجهیزات وجود دارد این است که شما لازم نیست که در شروع کار تعداد زیادی دستگاه با ظرفیت‌های بالا خریداری کنید. بهتر است از دستگاه‌های کوچک با ظرفیت پایین شروع کرده و کم‌کم کار خود را گسترش دهید. هزینه خرید ماشین‌آلات و تجهیزات به ظرفیت، تعداد، قیمت روز بازار و کیفیت دستگاه‌ها بستگی دارد. شما باید نیاز خود را بسنجید و متناسب با ظرفیت روزانه تولید خود دستگاه‌ها را خریداری کنید.
یکی از نکات مهم برای کاهش هزینه این است که در ابتدای کار دستگاه‌های دست‌دوم سالم خریداری کنید. این دستگاه‌ها ازنظر کارایی تفاوت چندانی با دستگاه‌های نو ندارند اما قیمت آن‌ها بسیار کمتر است. ضمن اینکه صرفا دستگاه‌های ضروری را خریداری کنید و اگر می‌توانید کاری را به دیگران بسپارید، این کار را بکنید. خرید تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته و تجهیزات نگهداری را نیز باید در اولویت قرار دهید. چراکه بدون این تجهیزات همه زحمات شما برای تولید به باد خواهد رفت.
هزینه استقرار ماشین‌آلات
بعد از تهیه ماشین‌آلات و تجهیزات موردنیاز، نوبت به استقرار و راه‌اندازی آن‌ها می‌رسد. برای راه‌اندازی این دستگاه‌ها، نیاز به شخصی مطلع و باتجربه دارید که بتواند در کمترین زمان دستگاه را راه‌اندازی کند. معمولا متخصصان داخل کشور می‌توانند دستگاه‌های موجود در داخل را خیلی زود مستقر و راه‌اندازی کنند؛ بنابراین اگر دستگاه دست‌دومی خریده‌اید، می‌توانید از متخصصان داخلی برای این کار کمک بگیرید. طبعا با این کار هزینه شما بسیار کمتر خواهد شد. چراکه اگر دستگاهی را از خارج وارد کرده‌اید، باید متخصص راه‌انداز آن را نیز استخدام کنید که برای شما هزینه‌های ارزی می‌تراشد.
یکی از موارد مهم در تعیین هزینه استقرار ماشین‌آلات، هزینه کالیبره و سرویس کردن دستگاه‌ها است. دستگاه‌های موجود در کارخانه همگی باید دقت بالایی داشته باشند. چراکه وزن مواد اولیه برای رسیدن به فرمول تایید شده باید با دقت بالایی اندازه‌گیری شود. همچنین در زمان پر کردن بسته‌بندی‌ها نیز باید وزن مواد کاملا دقیق سنجیده شود؛ بنابراین دستگاه‌ها باید کاملا کالیبره شوند. علاوه بر این لازم است که تیغه‌های برش و چرخ کردن دستگاه‌ها کاملا تیز شود تا مشکلی در ترکیب اولیه ایجاد نکند.
یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در کارخانه سوسیس کالباس، بخش سردخانه است. به همین دلیل باید بخشی از هزینه‌های استقرار ماشین‌آلات را به راه‌اندازی این بخش اختصاص دهید. در این بخش نیاز به یخچال‌های بزرگ با دماهای مناسب، دماسنج‌های دقیق و وسایل تهویه مناسب وجود دارد. همه این وسایل باید به‌دقت راه‌اندازی و کالیبره شوند تا در فرایند نگهداری مواد اولیه و محصولات نهایی مشکلی ایجاد نشود.
اخذ مجوز کارخانه و هزینه‌های آن
پیش از هر چیز باید مجوزهای لازم برای کارخانه را بگیرید تا بتوانید آن را در محل مناسبی راه‌اندازی کنید. برای راه‌اندازی یک کارخانه مواد غذایی در کشور ما باید مجوزهای مختلفی گرفته شود. این مجوزها به‌منظور اطمینان از رعایت بهداشت و نکات استاندارد در فرایند تولید و سالم و باکیفیت بودن محصول نهایی صادر خواهند شد. هزینه‌های هریک از این مجوزها از طرف وزارت بهداشت، سازمان حمایت از مصرف‌کننده یا اتحادیه تولید سوسیس کالباس تعیین می‌شود و در هر سال متفاوت است. با مراجعه به سایت اتحادیه می‌توانید از به‌روزترین هزینه‌های این کار مطلع شوید. حال سوال اینجا است که برای راه‌اندازی یک کارخانه سوسیس کالباس باید چه مجوزهایی دریافت شود؟
مجوز بهداشتی
این مجوز مخصوص کارخانه‌های تولید مواد غذایی و آرایشی بهداشتی است. برای دریافت مجوز بهداشت، ماموران بهداشتی اتحادیه باید از محل کارخانه، تجهیزات و پوشش انتخاب‌شده برای کارکنان بازدید کرده و با توجه به رعایت موارد بهداشتی، پروانه بهداشت را صادر کنند. پس از صدور مجوز نیز هر چند وقت یک‌بار برای اطمینان از رعایت نکات بهداشتی، بازدیدی به‌صورت سرزده انجام می‌شود.
پروانه بهره‌برداری
بعد از دریافت پروانه تاسیس و تهیه تجهیزات موردنیاز، کارشناس بهداشت اتحادیه رعایت اصول و ضوابط را تایید می‌کند و پروانه بهره‌برداری از کارخانه و عرضه محصولات آن صادر می‌شود. توجه کنید که تا قبل از صدور این پروانه، اجازه فروش محصول یا حتی تولید آن را ندارید.
پروانه تاسیس
این مجوز، مجوز تاسیس کارخانه است. قبل از صدور پروانه تاسیس باید مجوز بهداشتی را گرفته باشید. سازمان نظارت بر تولید مواد غذایی و بهداشتی این مجوز را صادر می‌کند.
پروانه ساخت
شاید این‌طور به نظر برسد که این پروانه مربوط به ساخت و راه‌اندازی کارخانه است؛ اما در مورد سوسیس و کالباس این پروانه مربوط به فرمول ساخت می‌شود. شما باید فرمول ساخت سوسیس کالباس را در اداره کل نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی ثبت و تایید کنید. این اداره ازنظر کیفی و فنی فرمول پیشنهادی شما را بررسی کرده و تایید می‌کند.
پروانه مسئول فنی
مسئول فنی درواقع همان ناظر کیفی است؛ یعنی همان کسی که بر کیفیت محصولات تولیدشده و شیوه رعایت اصول بهداشتی در کارخانه نظارت می‌کند. این شخص باید از اصول و ضوابط بهداشتی کارخانه‌های مواد غذایی مطلع بوده و پروانه تایید شده‌ای از سوی اداره کل نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی داشته باشد.
مجوزهای ورود و ترخیص کالا
اگر قصد دارید بخشی از مواد اولیه یا دستگاه‌های خود را از کشورهای دیگر وارد کنید، باید مجوزهای ورود و ترخیص کالا را نیز بگیرید. این مجوزها به شما اجازه می‌دهد که مواد غذایی یا دیگر کالاهای تایید شده از سوی اداره کل نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی را وارد کرده و بعد از ورود به کشور از گمرک آزاد کنید.
مجوز صدور کالا
این مجوز مربوط به زمانی است که کار خود را توسعه داده‌اید و قصد دارید آن را به کشورهای دیگر نیز صادر کنید. مراحل دریافت این مجوزها کمی پیچیده‌تر است و باید با کشور مقصد نیز هماهنگ شوید. به‌علاوه باید استانداردهای مواد غذایی در کشور مقصد را نیز دریافت کنید؛ بنابراین هزینه‌های انجام آن بسیار بالا است و تنها زمانی توصیه می‌شود که از کیفیت کالای خود مطمئن هستید و ظرفیت کافی برای تولید محصول را نیز دارید.
هزینه خرید کارخانه یا اجاره آن
محل کارخانه از مهم‌ترین عوامل موثر در هزینه‌های راه‌اندازی کارخانه سوسیس کالباس است. چراکه این روزها قیمت ملک نوسان زیادی دارد و شما باید مطمئن شوید که ملکی با قیمت مناسب و در محلی مطمئن را خریداری یا اجاره می‌کنید. بهترین محل برای خرید یا اجاره کارخانه سوسیس کالباس، شهرک‌های صنعتی است. در این شهرک‌ها برق، گاز و آب موردنیاز کارخانه‌ها راحت‌تر تامین می‌شود و معمولا امکانات کافی برای تامین امنیت کارخانه را نیز دارند. به‌علاوه با اجاره یا خرید کارخانه در شهرک صنعتی با دیگر همکاران خود نیز در ارتباط هستید.
اگر قصد دارید هزینه‌های راه‌اندازی کارخانه را کاهش دهید، بهتر است از شهرک‌های صنعتی شهرهای کوچک‌تر آغاز کنید. معمولا قیمت زمین در این شهرها کمتر است و می‌توانید کارخانه خود را با قیمت مناسب‌تری خریداری یا اجاره کنید. البته می‌توانید در خارج از شهرک‌های صنعتی در محلی که مورد تایید اداره کل نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی است، ملکی را خریداری کنید؛ اما در این شرایط هزینه‌های سیم‌کشی برق، لوله‌کشی آب و گاز و تامین امنیت مکان بیشتر خواهد شد.
در زمان انتخاب مکان کارخانه باید دقت کنید که باید کارخانه خود را در شهرک صنعتی بنا کنید که کارخانه‌های اطراف آن همگی مربوط به تولید مواد غذایی یا بهداشتی هستند. چراکه در غیر این صورت ممکن است در تامین بهداشت محل به مشکل بربخورید. به‌علاوه برای شروع کار نیاز به زمین بزرگی ندارید و می‌توانید با یک کارگاه کوچک کار خود را راه بیندازید. توصیه می‌کنیم که بخش بیشتری از سرمایه اولیه خود را به خرید ماشین‌آلات و مواد اولیه باکیفیت اختصاص دهید و پس از شروع کار کم‌کم مکان خود را بزرگ‌تر کنید.
هزینه خرید مواد اولیه
برای اینکه بتوانید سوسیس و کالباس خوشمزه‌ای را تولید کرده و به مشتریان خود تحویل دهید، باید مواد اولیه کاملا سالمی را تهیه کنید. به‌علاوه باید از نوع مواد و مقدار مناسب هریک نیز مطلع باشید تا بتوانید محصولی بهتر از دیگر رقبا تولید کنید. همان‌طور که انتظار می‌رود، ماده اصلی برای تولید سوسیس کالباس گوشت چرخ‌کرده است. بسته به اینکه قصد تولید چه نوع سوسیس یا گالباسی را دارید، می‌توانید از گوشت چرخ‌کرده گوسفند، گوساله، گاو، بره، بوقلمون یا مرغ استفاده کنید. در جدیدترین انواع سوسیس کالباس از گوشت چرخ‌کرده ماهی نیز استفاده می‌شود. گوشت حدود 40 تا 90 درصد از سوسیس کالباس را به خود اختصاص می‌دهد؛ بنابراین کیفیت آن بسیار مهم است.
نمک و ادویه به‌عنوان طعم‌دهنده‌های اصلی این مواد غذایی استفاده می‌شوند. ادویه اصلی طعم‌دهنده سوسیس کالباس شامل خردل، فلفل، رازیانه و زنجبیل می‌شود. برای از بین بردن بوی خامی گوشت چرخ‌کرده نیز از سیر و پیاز استفاده می‌شود. نمک دارای خاصیت آنتی باکتریال نیز هست؛ بنابراین به‌عنوان یک ماده نگه‌دارنده طبیعی در سوسیس کالباس استفاده می‌شود. این ماده همچنین می‌تواند ذرات گوشت چرخ‌کرده را کنار یکدیگر نگه دارد. نکته مهم این است که طول عمر سوسیس کالباس معمولا زیاد است؛ بنابراین باید از مواد نگه‌دارنده دیگری نظیر نیتریت‌ها، نیترات‌ها و فسفات‌ها نیز استفاده کرد.
این مواد نگه‌دارنده باعث یکپارچگی بافت سوسیس شده و به آن مزه و رنگ می‌بخشند. علاوه بر این مواد به مقداری شیر خشک، آرد سیب‌زمینی، خرده‌های نان، پروتئین سویا، نشاسته، روغن مایع، آب و ویتامین C نیز نیاز دارید. برای انواع مختلف سوسیس کالباس از چربی حیوانات و پنیر نیز استفاده می‌شود. به‌جز مواد غذایی یکی از مهم‌ترین مواد اولیه موردنیاز برای تولید سوسیس کالباس، روکش است. این روکش از پلاستیک، سلولز یا فیبر گیاهی تهیه می‌شود.
هزینه موردنیاز برای تهیه مواد اولیه بستگی به مقدار و کیفیت آن‌ها دارد. اگر قصد دارید محصولی باکیفیت تولید کنید که در بازار پرمشتری سوسیس کالباس شناخته شود، حتما مواد اولیه را از تولیدکننده‌های مطمئن و بهداشتی خریداری کنید. به‌این‌ترتیب مزه محصول تولیدی شما نیز بسیار خوشمزه خواهد شد. به‌علاوه شما باید به ترکیب مناسبی از این مواد برسید تا طعمی خاص و به‌یادماندنی را به مشتری خود هدیه دهید. این مواد اولیه مربوط به سوسیس معمولی است. برای انواع دیگر سوسیس کالباس نظیر ژامبون، هات‌داگ، کوکتل و… ممکن است نیاز به مواد اضافه‌تری داشته باشید.
سخن پایانی
هزینه‌های لازم برای راه‌اندازی کارخانه سوسیس کالباس تا حد زیادی به خود شما بستگی دارد. شما می‌توانید متناسب با سرمایه اولیه خود مکانی را انتخاب کرده و تعدادی از دستگاه‌ها را خریداری کنید. توجه کنید که لازم نیست از همان ابتدا همه دستگاه‌های لازم را از بهترین مارک‌ها خریداری کنید. ضمن اینکه نیاز به خرید دستگاه‌های نو نیز ندارید. بهتر است با افراد آگاه مشورت کرده و ضروریات را مشخص کنید. بعد از خرید ضروریات و راه‌اندازی اولیه کارخانه می‌توانید به فکر بهتر کردن دستگاه‌ها و محل کارخانه باشید.
